Перевод: со всех языков на русский

с русского на все языки

Бэлыхь шэчын

  • 1 бэлыхъ

    I 1. беда, горе, несчастье
    / Гуауэ, нэщхъеягъуэ.
    * Зауэм и бэлыхьыр мыухыжт. Iуащхь.
    2. мука, терзания
    / Гуауэм, нэщхъеягъуэм къуит щытыкIэ.
    * Бэлыхь куэд ишэча нэужь, Япэнэс хуозэ Дахэнагъуэм. Акъ. З.
    Бэлыхь ещIэкIын = бэлыхь хэгъэтын.
    Бэлыхь зэрыхэгъэтын мучать друг друга.
    Бэлыхь зыхэдзэжын сделать, сказать что-л. на свою голову.
    * - Джэшыдзу зызгъэIури бэлыхь зыхэздзэжащ, - жиIэри ПкIауэр гупсысащ. Ад. таур.
    Бэлыхь тегъэлъын мучать, терзать кого-л.
    * - А тхьэмыщкIэм лажьэ имыIэу бэлыхь тевмыгъэлъ, - мэлъаIуэ си адэр {ягъэтIысам щхьэкIэ}. Къэб.
    Бэлыхь телъын испытывать трудности.
    Бэлыхь хэгъэтын ввергнуть кого-л. в трудности, заставить кого-л. мучаться.
    Бэлыхь хэтын = бэлыхь телъын.
    Бэлыхь хэхуэн оказаться в беде.
    Бэлыхь шэчын мучиться.

    Словарь Кабардино-Черкесского языка > бэлыхъ

  • 2 егъэшэчын

    / Шэчын I псалъэм и каузативщ.
    Хьэжыгъэр егъэшэчын.
    / Шэчын II псалъэм и каузативщ.
    Бэлыхь егъэшэчын см. бэлыхь.
    Хьэзаб егъэшэчын см. хьэзаб.

    Словарь Кабардино-Черкесского языка > егъэшэчын

  • 3 зэпычын

    а) (зэпеч) перех. гл. 1. перервать что-л. (напр. нитку, веревку и т. п.)
    / КъарукIэ зэпыгъэщхьэхукIын.
    Фызым Iуданэр зэпичащ.
    2. переносное размежевать что-л.
    / Iыхьэ-Iыхьэу гуэшын (щIы, вапIэ, хадапIэ).
    * Къуэдзокъуэм къегъэлъагъуэ "пщылIыпIэм къикIахэр, къэрэхьэлъкъыр къуажэщIэхэр зэпычыным темыпыIэжу зэрыпэплъэр".
    3. переносное пройти, проехать, преодолеть (какое-л. расстояние)
    / КIун, къызэнэкIын.
    * Гъуэгуанэ кIыхь зэпысчри Лабэ цIыкIу сыкъыщхутащ. Iуащхь. МакIуэр мыпсэхуу шу бланэр, Мэзыжьхэр, бгыжьхэр зэпеч. Гъу. пэж. Ещанэ щIытIыр танкым зэрызэпичу, ар дзот абрагъуэм хуэзащ. Макъ.
    4. преодолеть что-л. (напр. трудности, невзгоды и т. п.)
    / Шэчын, фэм дэгъэхуэн.
    * Иджы а щIыкIэм тету, бэлыхь псори зэпичри Уэсмэн Шэрджэс хэкум къихьэжащ. Д. М. Нафисэт гугъуехь Iэджэ зэпичурэ урысыбзэр едж. КI. Т.
    б) (зэпоч) неперех. гл. 1. перерваться ( от нагрузки)
    / ЗэпыщхьэхукIын, зэпыудын (кIапсэ, Iуданэ сыт хуэдэхэр).
    * -Еуэ пэтми, пимыупщIыжу зы уэщыжь, къызэреIэу зэпычыну зы кIапсэжь ефти Батыр мэзым вгъакIуэ.., - жиIэри пщым унафэ ищIащ. фольк. ЯщIэу пIэрэ абыхэм {ныбжьэгъухэм} а гъущI Iэдийм и инагъыр, хъыджэбзитIыр абы зыхигъэта бэлыхьым и кууагъыр, я кIэтIий зэпычыным хуэдизу, а тIур а гъущI улъиягъэжьым зэреныкъуэкъуар. Къэб.
    2. переносное прерваться, внезапно прекратиться
    / КIэ иIэн, ухын, бэяун, увыIэн.
    Сабийм и гъыныр зэпычащ.

    Словарь Кабардино-Черкесского языка > зэпычын

  • 4 зыгъэлIэн

    I яд
    / Щхъухь.
    ИтIани, зэрыжаIэщи, лIэм зыгъэлIэн ешх, жи. Iуащхь.
    II (зегъалIэ) перех. гл. 1. умереть, отдать свою жизнь за кого-что-л.
    / уи гъащIэр тын, псэр хэгъэкIын, дунейм ехыжын.
    {Хэкум и лIы пэжхэм} я псэр хуитыныгъэм щхьэкIэ ятми лIыгъэ ин яхэлъу загъалIэрт. Сов. Къэб. ифольк.
    2. переносное терпеть лишения ради кого-чего-л.
    / Зыгуэрым щхьэкIэ бэлыхь гуэр шэчын.
    Ныбжьэгъум щхьэкIэ зыгъэлIэн. Iыхьлы щхьэкIэ зыгъэлIэн. Зы мэхуаем зумыгъалIи, зы махуэлIым удэмыкIуэ. (погов.)

    Словарь Кабардино-Черкесского языка > зыгъэлIэн

  • 5 хьэзаб

    мучение, мука, страдание
    / Бэлыхь, гугъуехь.
    Хьэзаб дэшэчын мучиться с кем-чем-л., над чем-л.
    Хьэзаб къытехуэн {на него} навалить мучения.
    Хьэзаб тегъэлъын = хьэзаб хэгъэтын.
    * Благъуэм псыр иубыдауэ жылэм хьэзаб ятригъэлът. Черк. фольк.
    Хьэзаб телъын мучиться, испытывать муки, страдать.
    Хьэзаб хэгъэтын ввергнуть кого-л. в муки; заставить кого-л. мучиться, страдать.
    Хьэзаб шэчын переносить муки, страдания.
    * Хьэзабыр хьэмбытIу ешэч. (погов.)

    Словарь Кабардино-Черкесского языка > хьэзаб

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»